content

ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΚΡΑΤΑ Η ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΗ;

06.11.2020 |
06.11.2020
Γράφει: η Ειρήνη Τζελέπη, Συμβουλευτική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Pg.Dipl., MSc., City University, Λονδίνο, irini.tzelepi@yahoo.gr

«Ήμασταν μια πολύ καλή παρέα φίλων και περνούσαμε θαυμάσια. Είχαμε φάει στην παραλία, περπατούσαμε, κουβεντιάζαμε. Η στιγμή ήταν μοναδική, μακάρι να διαρκούσε έτσι για πάντα. Ακόμη και τότε όμως, που περνούσα τόσο καλά, με δυσκολία μπορούσα να σταματήσω τις αρνητικές σκέψεις μέσα μου. Σκέφτηκα ότι κάτι μπορεί να πήγαινε στραβά στη δουλειά, ή να αρρωστήσω και να μην είμαι καλά. Σαν να μην μπορούσα να μείνω στην ωραία αίσθηση απόλαυσης και ευχαρίστησης… Η χαρά που ένιωθα χάθηκε γρήγορα, εκμηδενίστηκε. Ένιωσα πάλι να πέφτω ψυχολογικά».

Γιατί αλήθεια είναι τόσο δύσκολο να μείνουμε και να απολαύσουμε αισθήματα χαράς και ευχαρίστησης; Γιατί δεν μπορούμε να κρατήσουμε περισσότερο τις ευχάριστες στιγμές και τις αφήνουμε απλά να κυλούν και να φεύγουν σαν να μην υπήρξαν ποτέ;

Ενοχή
Η ενοχή μπορεί να καταστρέψει πολύ ωραίες στιγμές της ζωής. Σαν να νιώθουμε ότι είναι κακό να χαιρόμαστε και να απολαμβάνουμε, να περνάμε καλά. Σαν να πρέπει διαρκώς να μας συμβαίνει κάτι αρνητικό και να βουλιάζουμε σε άσχημες σκέψεις και εικασίες. Ίσως βέβαια να έχουμε μεγαλώσει και σε ένα περιβάλλον στο οποίο δεν βλέπαμε ανθρώπους γύρω μας να χαίρονται και να απολαμβάνουν τη ζωή κι έτσι θεωρούμε απλά ότι κι εμείς δεν το αξίζουμε αυτό. Η ενοχή μπορεί επίσης να πηγάζει και από τις πεποιθήσεις που έχουμε σχετικά με το πώς «θα έπρεπε» να είναι η ζωή μας, αλλά δεν είναι… Και έτσι τιμωρούμε τον εαυτό μας.

Η επιδίωξη στόχων
Η ευχαρίστηση θεωρείται συχνά αφηρημένη και αόριστη έννοια, έως και χάσιμο χρόνου καθώς όλα πρέπει να είναι προσαρμοσμένα σε ένα στόχο, έναν σκοπό, πρακτικό και χειροπιαστό και οτιδήποτε άλλο θεωρείται αφελές ή ανούσιο. Η ενασχόληση με τις τέχνες, τις ανθρωπιστικές επιστήμες θεωρείται …ρομαντισμός, αλλά και τα απλά καθημερινά πράγματα που μπορεί να μας δίνουν γεύσεις ηρεμίας και χαράς προσπερνιούνται ως ανούσιες λεπτομέρειες. Συχνά όμως εκφράζονται παράπονα, όπως: «Αφού εκπλήρωσα τους στόχους μου, τις σπουδές, τη δουλειά μου, την καριέρα που ακολούθησα, το γάμο και την οικογένειά μου, γιατί δεν χαίρομαι για όλα αυτά; Γιατί δεν νιώθω ικανοποιημένος και πάντα κάτι μου λείπει»; Ίσως λείπει απλά το να απελευθερωθεί κανείς από το ασφυκτικό πρόγραμμα και τους επίδοξους στόχους, και οι κινήσεις, οι επιδιώξεις του να αποκτήσουν ένα μεγαλύτερο νόημα και ουσία για τον ίδιον; Τι είναι αυτό που επιθυμεί κανείς πραγματικά;

Επένδυση στο μέλλον
Είναι φυσικό οι άνθρωποι να νιώθουν αγωνία και έντονη ανασφάλεια για το μέλλον όταν βιώνουν καταστάσεις που απειλούν αυτή καθεαυτή την επιβίωσή τους. Το μέλλον όμως μας απασχολεί έντονα και τελικά δεν χαιρόμαστε τίποτα στο παρόν. Νόημα και αξία αποκτά μόνο ό,τι αφορά το μέλλον και την εξασφάλισή του. Η ζωή όμως έτσι περνά και μοιάζει σαν να μην τη ζούμε. Περιμένουμε διαρκώς κάτι να γίνει, κάτι να εκπληρωθεί και να ολοκληρωθεί προκειμένου τότε, ειδικά τότε, να αρχίσουμε να ζούμε κανονικά και να ευχαριστιόμαστε. Πότε όμως θα είναι αυτή η στιγμή;

Καταπίεση της ηδονής
Υπάρχει μια τάση καταπίεσης της ηδονής, της ευχαρίστησης που μπορεί να νιώσει κανείς ακόμη και σε απλά πράγματα. Πολλές απαγορεύσεις, πολλοί κανονισμοί, σαν να πρέπει να λειτουργούν όλα σωστά και να μην παρεκτρέπουμε, να μην παθιαζόμαστε με τίποτα.Θεωρείται σημαντικό να κάνει κανείς πάντα αυτό που «πρέπει» και όχι αυτό που «θέλει». Η άρνηση της ευχαρίστησης αναστέλλει τη δημιουργικότητά μας και, κυρίως, δεν οδηγεί πουθενά γιατί η χαρά και η απόλαυση θυμίζουν ότι η ζωή είναι ωραία και όχι απλά κάτι που πρέπει απλά να το διεκπεραιώσουμε.

Ευθύνη
Όσο και αν φαίνεται παράξενο, η ικανότητα να νιώσει κανείς αλλά και να κρατήσει την ευχαρίστηση απαιτεί ανάληψη ευθύνης για τον εαυτό και τη διάθεσή του. Τι είναι όμως η ευχαρίστηση τελικά;

*Η ευχαρίστηση καταρχήν είναι υποκειμενική, ο καθένας μπορεί να την ορίζει με το δικό του τρόπο. Το συναίσθημα είναι ίδιο, απλά ο τρόπος, η συνταγή για να φτάσουμε σε αυτή είναι διαφορετική για τον καθέναν.

*Παράλληλα η ευχαρίστηση είναι συνήθως μια αίσθηση παροδική και έτσι πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να την αναγνωρίσουν αλλά και να επενδύσουν περισσότερο σε αυτή.

*Τέλος, η ευχαρίστηση συνοδεύεται από θετική σκέψη, αίσθηση ενέργειας και δύναμης για δημιουργικότητα.

Πάντως, αν τη νιώσετε, δεν θα σας διαφύγει η αίσθησή της αν είστε αποφασισμένος αυτή τη φορά να επενδύσετε σε αυτήν για να την κρατήσετε! Σφιχτά!