content

Η ΜΑΣΚΑ
Μια σύντομη περιγραφή

04.07.2015 |
04.07.2015
Γράφει: η Ειρήνη Τζελέπη, Συμβουλευτική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Pg.Dipl., MSc., City University, Λονδίνο, irini.tzelepi@yahoo.gr

«Η μάσκα είναι ένα σχεδόν ιερό αντικείμενο, ένα αντικείμενο που ακολουθεί τον ανθρώπινο πολιτισμό από τη γέννηση του, ένα εργαλείο μεταμόρφωσης που καμιά φορά μοιάζει μαγικό» (1). Η χρήση της ξεκίνησε ουσιαστικά από την τελετουργία και απλώθηκε σε πολλές πλευρές του πολιτισμού και για διαφορετικές χρήσεις. Για το λόγο αυτό τις μάσκες τις συναντάμε σε όλες τις περιοχές του πλανήτη, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, σε διάφορες μορφές και εκφράσεις κάθε κοινωνίας, φυλής, έθνους κλπ. που προσπαθεί να επιβιώσει, να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί, να διατηρήσει ή να επαναπροσδιορίσει την ταυτότητά του. Οι μάσκες έχουν δημιουργηθεί και χρησιμοποιηθεί από τους ανθρώπους για τουλάχιστον 30.000 χρόνια.

Παράλληλα, είναι έμφυτη και η ανάγκη του ανθρώπου να μεταμορφώνεται, να υποδύεται και να ενδύεται ταυτότητες, περσόνες, χαρακτήρες, ρόλους δηλαδή. Και η μάσκα έχει αποτελέσει το αρχαιότερο μέσο αλλαγής ταυτότητας και ανάληψης μιας νέας περσόνα. «Και αυτό, γιατί το πρόσωπο είναι η ταυτότητά μας. Αλλάζοντάς το αποκτάμε μια χειροπιαστή δυνατότητα να γνωρίσουμε έναν άλλο, και ίσως εμάς. Με τη μάσκα μπορείς να γίνεις ατομικός ή συλλογικός, ανώνυμος ή επώνυμος, νεκρός ή ζωντανός. Η μάσκα προστατεύει, εκθέτει και μεταμορφώνει, γίνεται σκληρή μα και απίστευτα στοργική» (1).

Η προέλευση της λέξης μάσκα προέρχεται από την αραβική λέξη maskhara (mashara) που σήμαινε την «παραποίηση» ή τη «μεταμόρφωση» σε ζώο, τέρας ή άλλο αφύσικο γεγονός (2).

Στην ψυχοθεραπεία η μάσκα έχει χρησιμοποιηθεί πέραν από εκφραστικούς λόγους και για τη διερεύνηση στοιχείων ταυτότητας του ατόμου ή πλευρών του εαυτού που αναζητούν μια άλλη θέαση και διερεύνηση, στην αναζήτηση ενός πιο ενδυναμωμένου εγώ αλλά και στην επεξεργασία ενός γεγονότος ή συναισθήματος για την επίτευξη ψυχικής ισορροπίας. Επίσης στην υιοθέτηση νέων τεχνικών και δεξιοτήτων αλλά και στην αναζήτηση της πνευματικότητας μέσα από τα ιερά σύμβολα της Τέχνης.

 

Βιβλιογραφία

(1). Από τα αρχαία προσωπεία στις μάσκες.
http://www.ough.gr/index.php?mod=articles&op=view&id=144

(2). Chapman L. (1993), Διδακτική της τέχνης, Εκδόσεις Νεφέλη.

(3). Nunley, J. W. & McCarty, C. (1999). Masks: Faces of culture. St Louis: Harry N. Abrams, Inc.