Με τον όρο διαβατήριες τελετουργίες εννοούνται εκείνες οι ιδιαίτερες τελετoυργίες που υπονοούν ή συνδέονται με κάποιο είδος μετάβασης και συνήθως περιέχουν συμβολικό υπόστρωμα. Η γέννηση, η ενηλικίωση, ο γάμος, η ταφή είναι χαρακτηριστικά είδη διαβατήριας τελετής με ανάλογο συμβολικό περιεχόμενο (Κ. Καλογερόπουλος).
Οι διαβατήριες τελετουργίες συνήθως χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: i. τελετουργίες χωρισμού/ αποχωρισμού (π.χ. κηδείες), ii. τελετουργίες μετάβασης (π.χ. εγκυμοσύνη), iii. τελετουργίες ένταξης/ ενσωμάτωσης (π.χ. γάμος). Είναι όμως σημαντικό να παρατηρήσουμε ότι και κάθε διαβατήρια τελετουργία εμπεριέχει αυτά τα τρία στάδια, δηλαδή: αποχωρισμό, μετάβαση, ενσωμάτωση, χωρίς βέβαια πάντα το καθένα από αυτά να έχει την ίδια σημασία ή να απαιτεί την ίδια επεξεργασία σε κάθε τελετουργία. Ένα παράδειγμα στο οποίο μπορούμε να διακρίνουμε τα τρία αυτά στάδια είναι ο στρατός: Το άτομο αρχικά αποχαιρετά/ αποχωρίζεται την πολιτική του ζωή (αποχωρισμός). Στη συνέχεια περνά στο στάδιο της εκπαίδευσης στο οποίο έχουν ενσωματωθεί τα στοιχεία που θα επιφέρουν την αλλαγή (μετάβαση). Τέλος, αφού έχει δεχτεί αυτή τη διαδικασία αλλαγής/ μετάβασης ακολουθεί το στάδιο της (ενσωμάτωσης) και πάλι στην κοινωνία.