Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο διαχείρισης του στρες & του άγχους είναι, όπως και σε όλες τις περιπτώσεις ψυχικών δυσκολιών, η συνειδητοποίηση της κατάστασης στην οποία βρισκόμαστε. Κανένα είδος διαχείρισης και αντιμετώπισης δεν μπορεί να εκκινήσει αν δεν συνειδητοποιήσει κανείς ότι νιώθει άγχος ή ότι το στρες τον έχει καταβάλλει. Όσο και αν φαίνεται παράδοξο, πολλοί άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν ότι το συναίσθημά τους, οι πράξεις τους, οι κινήσεις τους κ.ά. υποδηλώνουν άγχος. Θεωρούν «φυσικό» να τελούν υπό πολύ έντονους ρυθμούς, υπό πολύ υψηλές απαιτήσεις, να σκέφτονται αρνητικά ή καταστροφολογικά. Εάν λοιπόν συνειδητοποιήσουμε ότι έχει διαταραχθεί αυτό το σημείο ισορροπίας, τότε είναι επίσης σημαντικό να παρατηρήσουμε τον τρόπο με τον οποίο μας συμβαίνει αυτό: πώς νιώθουμε, πότε συμβαίνει, με ποιες αφορμές, με ποιους τρόπους εκδηλώνονται τα σημάδια του άγχους. Νιώθουμε γενικά μια ένταση που διαχέεται παντού σωματικά και ψυχικά, ή η ένταση εντοπίζεται σε μια πιο συγκεκριμένη συμπεριφορά, για παράδειγμα, μιλάμε πολύ ή κάνουμε νευρικές κινήσεις κοκ. Η παρατήρηση επιφέρει και την καλύτερη διαχείριση του στρες καταρχήν γιατί είμαστε πιο ψύχραιμοι να αντιμετωπίσουμε την έντασή μας. Επίσης, έτσι δεν επιτείνονται και οι αρνητικές και καταστροφολογικές σκέψεις και δεν επέρχεται πανικός που είναι ανεξέλεγκτος και τα συμπτώματα δεν ξεπερνούν μια συγκεκριμένη εμβέλεια. Τέλος, μπορούμε να εντοπίσουμε από πού ξεκίνησε η ένταση αλλά και να δούμε τι μπορεί να μας βοηθήσει εκείνη τη στιγμή (το να μιλήσουμε σε κάποιον, η σωματική εκτόνωση κ.ά.).