“Η Μαρία, ετών 31, είναι παντρεμένη με το Γιώργο. Με έναν συνάδελφό της, το Δημήτρη, έπρεπε να επικοινωνούν καθημερινά, κυρίως μέσω e–mail, προκειμένου να συνεννοούνται για διάφορα θέματα δουλειάς. Σταδιακά η επικοινωνία αυτή άρχισε να γίνεται πιο συχνή, ιδιαίτερα μάλιστα όταν ο ένας ή και οι δύο είχαν την ανάγκη να μιλήσουν σε κάποιον και για άλλα θέματα. Ο Δημήτρης είχε επίσης ένα δεσμό, δεν στρέφονταν όμως ποτέ στην κοπέλα του για επικοινωνία. Σύντομα ήταν πλέον φανερό ότι και η Μαρία και ο Δημήτρης βρίσκονταν με το ένα πόδι μέσα και το άλλο έξω από τις σχέσεις τους. Οι ίδιοι δεν το αντιλαμβάνονταν αυτό και δήλωναν εμφατικά ότι «δεν έχει συμβεί τίποτα μεταξύ μας», είμαστε «απλά φίλοι». Αυτό είναι άλλωστε και το παράδοξο αυτών των …«πλατωνικών» σχέσεων και απιστιών αλλά και η παγίδα που θέτουν στις σύγχρονες ερωτικές σχέσεις”.
Όλοι έχουμε συνηθίσει την ερωτική απιστία να συνοδεύεται από ερωτικό πάθος, κρυφά ραντεβού, μυστικοπαθή τηλεφωνήματα και, κυρίως, από πολλές ενοχές και ηθικούς φραγμούς. Τι γίνεται όμως και τι ακριβώς καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε σε περιπτώσεις που η «σάρκα» παραμένει πιστή αλλά το μυαλό και η σκέψη κυριολεκτικά ταξιδεύουν και είναι δοσμένα σε άλλους αποδέκτες; Όταν οι σκέψεις και οι αγωνίες, οι καθημερινές ανησυχίες, τα θέματα που απασχολούν την καθημερινότητα, μοιράζονται με κάποιο άλλο πρόσωπο εκτός του ερωτικού συντρόφου, το οποίο μάλιστα μπορεί να αποκαλείται απλά φίλος;
Μια νέα μορφή απιστίας
Η συναισθηματική απιστία φαίνεται να είναι μια νέα μορφή της συνήθως εννοούμενης απιστίας μεταξύ δύο ερωτικών συντρόφων. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι «η συναισθηματική απιστία είναι εξαιρετικά έντονη αλλά αόρατη, ερωτική αλλά πλατωνική, και όλα αυτά τα όμορφα αλλά και παράδοξα μαζί την καθιστούν επικίνδυνη όσο και την πραγματική απιστία»!
Η Μαρία και ο Δημήτρης δεν είχαν αγγίξει ποτέ ο ένας τον άλλον, δεν είχαν φιληθεί ή αγκαλιαστεί, δεν είχαν περάσει κάποιο βράδυ μαζί, παρ’ όλα αυτά η σχέση που είχε αναπτυχθεί μεταξύ τους ήταν εξαιρετικά έντονη και δαπανούσε σημαντικό μέρος της ενέργειας και της επένδυσης που θα μπορούσε να διοχετευτεί στις πραγματικές τους σχέσεις, σε σημείο μάλιστα που να τις ξεπερνά σε σπουδαιότητα και σημασία. Η συναισθηματική απιστία μπορεί να επηρεάσει ιδιαίτερα μια σχέση ή έναν γάμο καθώς τα στοιχεία που την χαρακτηρίζουν είναι ένα εξαιρετικά βαθύ συναισθηματικό άνοιγμα και δέσιμο, η εγγύτητα, η μυστικοπάθεια αλλά και σεξουαλικά φορτισμένες αλλά μη πραγματοποιούμενες φαντασιώσεις που κυριολεκτικά επισκιάζουν την πραγματική ερωτική σχέση αλλά και την ίδια την πραγματικότητα. Δεν είναι λίγοι οι συμμετέχοντες που δεν συνειδητοποιούν εύκολα το μέγεθος της συναισθηματικής επένδυσης που έχουν κάνει αλλά και δεν αναγνωρίζουν έγκαιρα ότι η διαχωριστική γραμμή μεταξύ φιλίας και ρομαντικής αγάπης έχει ήδη διαπεραστεί!
Το 82% των ατόμων που συμβουλεύονται ειδικούς για θέματα απιστίας έχουν αρχικά συνάψει μια σχέση με κάποιον που ήταν «απλά και μόνο φίλος», αλλά και το 55% έως 65% αντρών και γυναικών έχουν συμμετάσχει σε μια σχέση που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως συναισθηματική απιστία.
Το συναισθηματικό «κλικ»
Και τι κακό υπάρχει σε όλα αυτά, θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς; Δεν είναι ευχάριστο και ωραίο να επικοινωνεί κανείς με τους ανθρώπους και να δένεται συναισθηματικά; Η δυσκολία που αφορά τη συναισθηματική απιστία έγκειται κυρίως στο γεγονός ότι οι συμμετέχοντες ξεκινούν κι εκείνοι με αυτή την εκλογίκευση και αρνούνται να συνειδητοποιήσουν και να προβληματιστούν στη συνέχεια σχετικά με το τι ακριβώς τους λείπει από την πραγματική τους σχέση και το αναζητούν κάπου αλλού… Γιατί, για παράδειγμα, μπορεί να έχει κανείς ανάγκη να λέει διαρκώς τα προβλήματα και τις καθημερινές του αναζητήσεις σε συναδέρφους στο γραφείο και όταν γυρνά στο σπίτι να μην έχει όρεξη ούτε καν να μιλήσει; Γιατί οι συζητήσεις και οι προβληματισμοί να τίθενται πάντα μεταξύ των δύο φίλων και όχι μεταξύ των δύο ερωτικών συντρόφων; Ενδείξεις σημαντικές που υποδεικνύουν κυρίως ότι υπάρχει ένα «κενό» στην ήδη υπάρχουσα σχέση…
Παράλληλα, η συναισθηματική απιστία διαδραματίζεται με έναν τρόπο σαγηνευτικό… ξεκινά αθώα, αποκτά ξαφνικά μια μυστικότητα και εξελίσσεται «νωχελικά», τα όρια είναι μπερδεμένα, ασαφή, μέχρι που επέρχεται ξαφνικά ένα συναισθηματικό «κλικ» και εκεί όλα αλλάζουν: η σχέση γίνεται διαφορετική, από παιχνίδι μεταμορφώνεται σε κάτι σημαντικό, το βάρος μετατίθεται αλλού, εκτός γάμου ή άλλης ερωτικής σχέσης που ήδη υπάρχει. Και οι πρωταγωνιστές νιώθουν ότι έχουν δημιουργήσει πια κάτι νέο και σημαντικό. Η «συμμαχία» έχει μετατεθεί πια αλλού…
Το διαδίκτυο της απιστίας
Το διαδίκτυο αποτελεί πράγματι ένα γόνιμο έδαφος για τέτοιες γνωριμίες. Η ανωνυμία με την οποία προσφέρεται διευκολύνει σημαντικά την επικοινωνία, και το συναισθηματικό άνοιγμα και η εγγύτητα αναπτύσσονται πολύ έντονα. Όπως οι συνταξιδιώτες σε ένα τρένο ή λεωφορείο που κάθονται δίπλα και, ακριβώς επειδή δεν γνωρίζονται, εξομολογούνται τα πάντα, ακόμη και αυτά που δεν θα έλεγαν ποτέ σε κανέναν άλλον… Οι αποκαλύψεις βέβαια είναι εκλεκτικές: χωρίς να συμπεριλαμβάνουν τις καθημερινές έννοιες του σπιτιού, τις ενοχλήσεις των παιδιών, τα άγχη της καθημερινότητας, τις πρακτικές δυσκολίες… Κι έτσι η φαντασία μπορεί να διατηρείται κυριολεκτικά αχαλίνωτη και αλώβητη!
Γιατί, πράγματι, στο διαδίκτυο είναι ακριβώς αυτά που «δεν λέγονται» που καθιστούν την εγγύτητα των σχέσεων αυτών εντονότερη και η εκλεκτικότητα των αποκαλύψεων συντηρεί την ιδιαίτερη έντασή τους. Η διαδικασία προσομοιάζει το φαινόμενο της μεταβίβασης στην ψυχοθεραπευτική σχέση, δηλαδή όσο λιγότερα ξέρεις για τον ψυχοθεραπευτή σου, τόσο περισσότερο του αποδίδεις στη φαντασία σου τα χαρακτηριστικά που εσύ θέλεις κι έχεις ανάγκη να βλέπεις σε εκείνον. Έτσι και ο διαδικτυακός παρτενέρ παραμένει πάντα μια «φαντασίωση» και αναπόφευκτα φαντάζει πάντα «πιο καλός», «πιο ρομαντικός», «πιο σέξι»!
Οι διαδικτυακές σχέσεις βέβαια εισάγουν και ένα επιπλέον στοιχείο στο ζήτημα της απιστίας μεταξύ δύο ερωτικών συντρόφων: μπορεί να συμβαίνουν μέσα στο ίδιο σου το σπίτι, στο χώρο που βρίσκεσαι κι εσύ εκείνη τη στιγμή και, δυστυχώς, δεν μπορείς να ελέγξεις κάτι…
Γνωριμίες από το παρελθόν
Οι γνωριμίες από το παρελθόν προσφέρουν συχνά ένα πρόσφορο έδαφος για …συναισθηματική απιστία. Η Καίτη και ο Άλκης είχαν γνωριστεί κατά τα φοιτητικά τους χρόνια. Είχαν αναπτύξει μια έντονα φιλική σχέση μεταξύ τους η οποία όμως ποτέ δεν ολοκληρώθηκε σε κάτι πιο ερωτικό. Ξαναβρέθηκαν μετά από αρκετά χρόνια, όταν πλέον και οι δύο είχαν δημιουργήσει τη δική τους οικογένεια. Παρ’ όλα αυτά, η επικοινωνία τους ξεκίνησε και πάλι με ιδιαίτερη ένταση και πολλές προσδοκίες. Εκμυστηρεύονταν, όπως και παλιά, τα πάντα μεταξύ τους και επεδίωκαν διαρκώς να βρίσκονται μαζί και να συζητούν. Δεν έκαναν βέβαια το ίδιο και με τους ερωτικούς τους συντρόφους και δεν αναφέρονταν ποτέ στα προβλήματα που αντιμετώπιζαν στο σπίτι. Ήταν σαν και οι δύο να ήθελαν να παραμείνουν τα πράγματα ως έχουν: η ζωή τους να μοιράζεται μεταξύ ενός συζύγου και ενός συναισθηματικού συντρόφου…
Πολλοί άνθρωποι, ιδιαίτερα όταν νιώθουν απογοητευμένοι και κουρασμένοι από τα προβλήματα μιας σχέσης, μπορεί να είναι εξαιρετικά ευάλωτοι στην ασφάλεια και τη σιγουριά που μπορεί να προσφέρει μια γνωριμία από το παρελθόν: δεν χρειάζεται να προσπαθήσουν πολύ για να τον/ ην γνωρίσουν ή για να κάνουν καλή εντύπωση, «ο άλλος τους ξέρει ήδη καλά» για να λάβουν ένα συναισθηματικό αντίκρισμα και, προπαντός, τον θεωρούν πάντα «ακίνδυνο» καθώς είναι «απλά ένας φίλος» από τα παλιά! Κατάσταση …μπερδεμένη βέβαια καθώς τα συναισθήματα και των δύο συμμετεχόντων εμπλέκονται ήδη και δεν έχουν ξεκαθαριστεί από το παρελθόν. Οι δυο τους σίγουρα δεν βρέθηκαν τυχαία!
Ελπίζεις για πάντα…
Είναι ενθαρρυντικό βέβαια ότι ποτέ δεν σταματά κανείς να αναζητά την επικοινωνία και την επαφή με τους άλλους ανθρώπους. Ίσως σήμερα περισσότερο από ποτέ τα ζευγάρια αναζητούν απεγνωσμένα χρόνο αλλά και τρόπο για να επικοινωνήσουν, και απογοητεύονται από την έλλειψη αυτής της ανταπόκρισης. Οι ρυθμοί και οι συνθήκες είναι εξαιρετικά έντονες για να αντέξουν και αυτή τη ματαίωση και, ακόμη περισσότερο, για να προσπαθήσουν να τη διορθώσουν. Η λύση που αναζητούν πρέπει να είναι άμεση. Η συναισθηματική απιστία έρχεται να καλύψει αυτό ακριβώς το κενό, τη ζωτική αυτή ανάγκη του ανθρώπου, εξ ου και οι ατέρμονες διαδικτυακές αναζητήσεις και συζητήσεις… Η περιέργεια και η ανάγκη για επαφή είναι έμφυτα.
Κανείς επίσης δεν σταματά να αναζητά ποτέ, έστω και ασυνείδητα μέσω μιας συναισθηματικής απιστίας, την ένταση, τον έρωτα, ίσως και το μεγάλο έρωτα που δεν έχει ακόμη ζήσει. Η ταύτιση και η συνύπαρξη με ένα «ταίρι» επιβεβαιώνουν την αίσθηση της προσωπικής αξίας ενός ανθρώπου!
