Μπορεί η Τέχνη να είναι θεραπευτική; Πού συναντά η Τέχνη την τέχνη της Ψυχοθεραπείας; Ποιες είναι οι Ψυχοθεραπείες μέσω Τέχνης (Arts Therapies); Βρίσκουν εφαρμογή σε ψυχιατρικά πλαίσια; Πώς αξιολογείται το θεραπευτικό τους αποτέλεσμα; Τι ρόλο παίζουν στον αποστιγματισμό του ατόμου με ψυχική διαταραχή;
Εικαστικά, Μουσική, Χορός, Παιχνίδι, Θέατρο. Οχήματα θεραπευτικής διεργασίας. Δημιουργίας και μεταμόρφωσης. Αποτύπωσης της σχέσης του έσω με το έξω. Συμβολοποίησης, μεταφοράς, συνειδητοποίησης. Έκφρασης λεκτικής ή εξωλεκτικής. Σύνδεσης με τον κόσμο μέσα από μια καινούργια σχέση. Οι ψυχικές ευκαιρίες που παρέχει η Τέχνη διαμορφώνουν ένα πλούσιο πεδίο για θεραπευτική αξιοποίηση και κοινωνική ενδυνάμωση, πάνω στην οποία χτίζονται οι Ψυχοθεραπείες μέσω Τέχνης.
Το βιβλίο αυτό, που εκπορεύεται από την Α’ Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών, αποτελεί την πρώτη συστηματική προσπάθεια να παρουσιαστούν διαφορετικές προσεγγίσεις των Ψυχοθεραπειών μέσω Τέχνης, όπως αυτές έχουν εφαρμοστεί στην ψυχιατρική θεραπευτική μέχρι σήμερα, από ειδικευμένους θεραπευτές που εργάζονται στον ελληνικό και διεθνή χώρο. Περιλαμβάνει, επίσης, άρθρα που αφορούν στην εκπαίδευση, στην εποπτεία και στην επιστημονική έρευνα των θεραπευτικών αυτών εφαρμογών.

Η τέχνη απελευθερώνει τον άνθρωπο, λειτουργώντας ως καταλύτης, καθώς παραμερίζει τους υπαρξιακούς του προβληματισμούς και σπάζοντας τα δεσμά της ύπαρξής του τον ωθεί προς ένα σημαντικό ιδεώδες. Ο χορός είναι τέχνη, την οποία πολλοί μελετητές από διαφορετικά επιστημονικά πεδία προσπάθησαν να εξηγήσουν και να αναλύσουν. Ένα θέμα που ανέκαθεν κέντριζε και εξακολουθεί να κεντρίζει το ενδιαφέρον τους είναι η χρήση του χορού ως θεραπεία, με έμφαση στην ψυχολογική λειτουργία, ιδιαίτερα του πρωτογενούς χορού.

Στο παρόν βιβλίο αποτυπώνεται μια πορεία ζωής που, εκτός από προσωπικά βιώματα, γνώσεις, θεωρίες και απόψεις για τη χοροθεραπεία, περιλαμβάνει ευρήματα και συμπεράσματα από έρευνες για το θέμα αυτό, με βασική την έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε τμήματα της A΄ Ψυχιατρικής Κλινικής του Αιγινητείου Νοσοκομείου του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Το περιεχόμενο του βιβλίου θα φανεί πολλαπλά χρήσιμο στους επαγγελματίες της χοροθεραπείας, εμπλουτίζοντας τις γνώσεις τους και δίνοντάς τους περισσότερα κίνητρα και ιδέες για το λειτούργημα που επιτελούν. Όσο για τους άλλους, τους πολλούς, που μπορεί να πιστεύουν ότι ο χορός καθόλου δεν τους αφορά, μάλλον θα ξαφνιαστούν όταν διαπιστώσουν πόσες άγνωστες αλήθειες κρύβει το σώμα και η κίνησή του.

Οι θεμελιωτές της ψυχαναλυτικής σκέψης, από τον Freud έως την Klein και τον Winnicott, έχουν υποστηρίξει -ήδη από τον προηγούμενο αιώνα- ότι οι βάσεις για την ψυχική και συναισθηματική υγεία τίθενται πολύ νωρίς στη ζωή του ατόμου και ότι τα πρώτα πέντε χρόνια ζωής ενός παιδιού είναι καθοριστικά για τη μετέπειτα εξέλιξή του.
Στόχος του βιβλίου είναι να αναδείξει τη θεωρία και την τεχνική των ψυχαναλυτικών παρεμβάσεων σε μικρά παιδιά, αλλά και τη δυνατότητα ευελιξίας και προσαρμογής, σε διαφορετικές ανάγκες, που αυτές προσφέρουν. Παράλληλα φιλοδοξεί να παρουσιάσει την εφαρμογή της ψυχαναλυτικής κατανόησης των μικρών παιδιών και σε μη κλινικό πλαίσιο, όπως είναι η τάξη του παιδικού σταθμού και του νηπιαγωγείου, υποστηρίζοντας την αξία της εφαρμογής ψυχαναλυτικών πρακτικών σε ποικίλες συνθήκες.

Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει πολυσυλλεκτικά, τις διαφορετικές εκφάνσεις που μπορεί να έχουν οι Ψυχοθεραπείες μέσω Τέχνης, στην ψυχιατρική θεραπευτική, την προαγωγή της υγείας και την αποκατάσταση. Συγκεντρώνει μορφές και προσεγγίσεις που έχουν εφαρμοστεί από Έλληνες θεραπευτές τόσο στην Ελλάδα όσο και το εξωτερικό τα τελευταία πενήντα χρόνια. Αναλύει μεθόδους εργασίας από την Παιγνιοθεραπεία, τη Δραματοθεραπεία, την Εικαστική Ψυχοθεραπεία, τη Μουσικοθεραπεία και την Χοροθεραπεία, όπως εφαρμόστηκαν εντός του ψυχιατρικού πλαισίου και αποτυπώνει την επιστημονική τους εγκυρότητα με έρεισμα την σύγχρονη διεθνή κλινική και ερευνητική εμπειρία.

Η τέχνη και οι διάφορες εκφράσεις της, είτε μιλάμε για τη μουσική είτε για τον χορό είτε για το δράμα ή τις τέχνες του λόγου, φαίνεται να απευθύνονται σε μια πιο πρώιμη περίοδο του ανθρώπου, όπου ο λόγος δεν είχε ακόμα χειραφετηθεί αλλά αποτελούσε μέρος μιας υποκειμενικής εμπειρίας η οποία συμπύκνωνε συναίσθημα, αίσθηση, λόγο σε ένα ενιαίο σύνολο. Αυτή είναι μια από τις πολλές αδέξιες απόπειρές μας να περιγράψουμε την καταλυτική επίδραση που έχει ένα έργο τέχνης στο σύνολο του ψυχισμού και των αισθήσεων.

Το βιβλίο αυτό, μοναδικό στην ελληνική βιβλιογραφία, παρουσιάζει τη συμβολή των Ψυχοθεραπειών μέσω Τέχνης στην Ψυχιατρική Θεραπευτική, τις ποικίλες μορφές αυτών των παρεμβάσεων, τους τρόπους εφαρμογής τους, τις ενδείξεις τους, τις σύγχρονες έρευνες σχετικά με την εγκυρότητά τους, αλλά και την εκπαίδευση στις εν λόγω θεραπείες. Μέσα από την πολυσυλλεκτικότητα και την ετερογένειά του, φιλοδοξεί να μπολιάσει τον κόσμο της Ψυχιατρικής και της Ψυχοθεραπείας με την ιδέα ότι η θεραπείες μέσω της Τέχνης θα μπορούσαν να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο σε μια πιο συγκροτημένη και ολοκληρωμένη προσέγγιση του θεραπευόμενου ως ανθρώπου περισσότερο περίπλοκου απ’ όσο ενδεχομένως πιστεύουμε. Ως εκ τούτου απευθύνεται σε κάθε επαγγελματία ψυχικής υγείας που ενδιαφέρεται να εμπλουτίσει και να διευρύνει το πεδίο της εργασίας του.