Πολύ συχνά στην καθημερινότητα συζητάμε για τις συνθήκες, τους παράγοντες που οδηγούν τον άνθρωπο σε αρνητικά συναισθήματα, άγχος, κατάθλιψη, θυμό, ενοχές, ψυχαναγκαστικές πράξεις. Λιγότερη έμφαση όμως δίνεται στην αντίπερα όχθη του σεναρίου της ζωής, τις χαρούμενες και ευτυχισμένες στιγμές και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να φτάσουμε επάξια σε αυτές… Είναι όμως σημαντική μια αλλαγή πορείας πλεύσης, για ένα ταξίδι αναζήτησης του πολύτιμου συστατικού της ζωής, της ευτυχίας, που όλοι ονειρευόμαστε… Πού κρύβεται λοιπόν η ευτυχία και πώς να την αναζητήσουμε;
Οι επιθυμίες
Συχνά αγωνιζόμαστε επί μήνες, χρόνια ολόκληρα, για την επίτευξη ενός στόχου, π.χ. την απόκτηση ενός πτυχίου, την αγορά ενός σπιτιού, και όταν τον εκπληρώσουμε μας γεμίζει μόνο παροδικά με χαρά και ευτυχία. Μετά επανερχόμαστε, σύντομα, στα ίδια γνώριμα επίπεδα αρνητικής συναισθηματικής διάθεσης δίχως τίποτα να αλλάζει ουσιαστικά… Μήπως υπάρχει ένα «όριο ευτυχίας» για κάθε άνθρωπο, αναρωτιόμαστε… Μήπως είναι κακή η «μοίρα» που καθορίζει το πεπρωμένο;
Είναι γεγονός ότι πολλές φορές «περιμένουμε» η ευτυχία να χτυπήσει την πόρτα μας χωρίς οι ίδιοι να ενεργήσουμε ουσιαστικά για τη διεκδίκησή της. Δεν προσπαθούμε να συνειδητοποιήσουμε τις πραγματικές μας επιθυμίες, τους στόχους εκείνους που θα φέρουν την προσωπική συναισθηματική ικανοποίηση και πληρότητα, οι οποίοι όμως μπορεί να διαφέρουν ουσιαστικά από την «πεπατημένη»! Κάνουμε πάντα αυτό που «πρέπει» και όχι αυτό που «θέλουμε» πραγματικά, θέτοντας στόχους και νέους στόχους που δεν αξιολογούμε προσωπικά, και ζούμε με το όνειρο της εκπλήρωσής τους, καταλήγοντας ουσιαστικά να πρωταγωνιστούμε σε ένα σενάριο ζωής που απλά δεν είναι φτιαγμένο για εμάς… Και τελικά δεν μας λέει τίποτα το ιδιαίτερο…
Πολύτιμη η κάθε στιγμή!
Οι συμβουλές «ζήσε το παρόν», «ζήσε την κάθε στιγμή» κρύβουν αμέριστη σοφία και αποτελούν την ενδεικνυόμενη οδό πορείας προς τη χαρά! Η ανάμνηση του παρελθόντος ή η πρόβλεψη του μέλλοντος συχνά μας εξαπατούν, οι εκλογικεύσεις και οι άμυνες που χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητα μάς οδηγούν πολλές φορές σε παραπλανητικά συμπεράσματα. Όταν η επιδίωξη της χαράς και της απόλαυσης εστιάζεται στο παρόν, όταν το κάθε λεπτό της ζωής βιώνεται με αισιοδοξία και ευγνωμοσύνη, πολλές παγίδες αποφεύγονται! Το τοπίο φαίνεται πιο καθαρό, η συναισθηματική πλήρωση μεγαλύτερη και η ανησυχία για το μέλλον λιγότερη. Όπως τονίζεται, χαρακτηριστικά, οι πολιτικές και κοινωνικές παρεμβάσεις μπορεί να αποβλέπουν σε μελλοντικές επενδύσεις, σε ασφαλιστική κάλυψη, σε ταμεία συνταξιοδότησης αλλά παραβλέπεται σημαντικά η ανάγκη του ανθρώπου να ζει καλύτερα καθημερινά, κάθε στιγμή της ζωής του, με περισσότερες καθημερινές απολαύσεις… με περισσότερους χώρους αναψυχής, πάρκα, πράσινο, με πιο άνετους χώρους στάθμευσης, με δρόμους χωρίς κυκλοφοριακά προβλήματα… Σημαντικές καθημερινές πηγές ευτυχίας που λαμβάνουν πάντα λιγότερο βάρος από όσο τους αναλογεί…
Η πρόβλεψη του μέλλοντος
Σημειώνονται και άλλα λάθη τακτικής, όπως το ότι φαντασιώνουμε το μέλλον με λανθασμένο τρόπο. Πολλά γεγονότα δραματοποιούνται ιδιαίτερα, για παράδειγμα, η χαρά της προαγωγής στην εργασία μας, η χαρά της απόκτησης παιδιών κ.ά., και παραλείπονται σημαντικές πτυχές της πραγματικότητας που συνοδεύουν την εξέλιξη αυτών των γεγονότων: η ευθύνη που συνοδεύει την ανώτερη θέση εργασίας, η κούραση που συνοδεύει το μεγάλωμα των παιδιών… Στο τέλος, η ικανοποίηση που έχουμε φανταστεί δεν εκπληρώνεται γιατί έχουμε απομακρυνθεί αρκετά από την πραγματικότητα και έχουμε αφεθεί να μας οδηγεί μια εξιδανίκευση… Έτσι, όμως, έχουμε χάσει και πάλι την επαφή με τον εαυτό μας…
Οι ευχαριστημένοι ηλικιωμένοι…
Έρευνα που κατέγραψε τη συναισθηματική διάθεση 184 ενηλίκων, ηλικίας 18 έως 94 ετών, σε διάφορες περιστάσεις, υπέδειξε ότι οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας μπορούν να βιώνουν θετικά και αισιόδοξα συναισθήματα για μακρότερα χρονικά διαστήματα και οι περίοδοι αρνητικής διάθεσης διαρκούν λιγότερο σε σχέση με αυτές των νεότερών τους. Επίσης, φαίνεται να εστιάζουν πιο συχνά σε ευχάριστα και θετικά ερεθίσματα και σε οικείες καταστάσεις.
Πράγματι, οι μεγαλύτεροι άνθρωποι βρίσκονται σε ένα στάδιο ζωής που αξιολογούν διαφορετικά το χρόνο, τον οποίο αντιλαμβάνονται να λιγοστεύει, και καταφέρνουν να ζουν μόνο στο παρόν! Έχουν γνωρίσει τις δυσκολίες της ζωής, έχουν μάθει τις κακοτοπιές της και ίσως γνωρίζουν και πώς να τις αποφεύγουν. Εάν νιώθουν ότι έχουν ολοκληρώσει τους στόχους τους αναμένουν με ευχαρίστηση τις απλές καλές στιγμές, την παρέα που θα τους συνοδεύσει με ένα ποτήρι κρασί, την οικογένεια που θα συνευρεθεί για ένα εορταστικό γεύμα… Ίσως γιατί τα απλά πράγματα κάνουν την ευτυχία πιο ευδιάκριτη…
Ευτυχία και… περισυλλογή
Η τεχνική της αυτοσυγκέντρωσης επηρεάζει πράγματι την αίσθηση της αντίληψης του χρόνου καλλιεργώντας μια πνευματική κατάσταση όπου επικρατεί μόνο το παρόν. Πράγματι, μελέτη της εγκεφαλικής λειτουργίας ατόμων που είχαν ολοκληρώσει οκτώ εβδομάδες αυτοσυγκέντρωσης έδειξε σημαντικά αυξημένη λειτουργία του αριστερού προμετωπιαίου λοβού, μιας περιοχής του εγκεφάλου που συνδέεται άμεσα με τη βίωση θετικών συναισθημάτων. Καιρός για περισυλλογή λοιπόν;
Το χρήμα φέρνει τελικά την ευτυχία;
Πώς γίνεται σήμερα να διατίθενται πολύ περισσότερα αγαθά σε σχέση με άλλες εποχές, και, παρ’ όλα αυτά, οι άνθρωποι να είναι πιο δυσαρεστημένοι, πιο ανικανοποίητοι από ποτέ; Κανείς δεν μπορεί βέβαια να νιώθει ικανοποιημένος ή χαρούμενος σε μια κατάσταση οικονομικής ανέχειας ή φτώχειας και έρευνες υποδεικνύουν ότι ένα ελάχιστο επίπεδο ποιοτικής διαβίωσης είναι απαραίτητο. Πέρα από αυτό όμως, τα “περισσότερα” μάλλον δεν αποφέρουν τελικά την επιζητούμενη ευτυχία… Ένας λόγος που μπορεί να συμβαίνει αυτό είναι ότι μπορεί να μας απασχολεί περισσότερο μια «διαρκής σύγκριση με τους άλλους» και μια αξιολόγηση του πλούτου και της ευημερίας με βάση αυτά που “έχουμε” και όχι με βάση το προσωπικό συναίσθημα. Πολλή δουλειά, εξαντλητικά ωράρια, επιδίωξη κέρδους και μετά τι; Πού κρύβεται η ευτυχία;
Ο δρόμος προς την ευτυχία…
Τι μπορεί λοιπόν να οδηγήσει στην ευτυχία, στη μαγευτική εκείνη αίσθηση ικανοποίησης και συναισθηματικής πληρότητας;
*Οι ανθρώπινες σχέσεις
Η ανάγκη στήριξης και επικοινωνίας στα πλαίσια της οικογένειας, των φίλων κλπ. φαίνεται να αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα που οδηγεί στην ευτυχία. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο οι προσωπικές ή άλλες αντιξοότητες αντιμετωπίζονται με μεγαλύτερη ευκολία και αισιοδοξία.
*Έρωτας & συντροφικότητα
Ο έρωτας μπορεί να φέρει ένταση, πάθος, αίσθηση ζωντάνιας. Μάλιστα, όταν μετασχηματίζεται σε βαθύτερη συντροφικότητα προσφέρει ασφάλεια και αμοιβαία φροντίδα.
*Σύστημα αξιών
Έχουμε ανάγκη ένα όραμα, μια ιδέα, μια αξία την οποία πιστεύουμε και επενδύουμε συναισθηματικά. Έτσι, αποκτούμε νόημα, σκοπό στη ζωή αλλά και στην ανάγκη μας να «πάρουμε» και να «δώσουμε» ουσιαστικά.
*Πραγμάτωση δυναμικού
Η δημιουργικότητα είναι απαραίτητη, η έκφραση ψυχικών, πνευματικών ή άλλων δυνατοτήτων. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη να παραμένει ζωντανός και ενεργητικός.
*Υγεία
Η υγεία αποτελεί ένα πολύτιμο αγαθό αλλά και όσοι πάσχουν από μια ασθένεια δεν είναι απαραίτητα πιο δυστυχείς. Η ειδοποιός διαφορά έγκειται στο εσωτερικό σύστημα αξιών και την εσωτερική τοποθέτηση/διαχείριση του ατόμου.
*Αισιοδοξία
Η αισιοδοξία αποφέρει άλλη όψη στη ζωή, πιο θετική, πιο χαρούμενη, πιο ενεργητική. Η ουσία δεν χάνεται σε μίζερες σκέψεις, σε σενάρια καταστροφικά, σε ακινητοποίηση, ψυχική και σωματική. Η γνώση του εαυτού είναι απαραίτητο εφόδιο για την επιδίωξή της.
*Γέλιο
Το γέλιο κάνει καλό στην υγεία! Οι επιδράσεις του είναι παρόμοιες αυτών της σωματικής άσκησης και συνοδεύει την κοινωνικότητα του ανθρώπου καθώς, βέβαια, δεν μπορεί κανείς να γελά μόνος του! Γελάστε όσο μπορείτε και, μάλιστα, εξασκηθείτε σε αυτήν την τόσο πολύτιμη ενασχόληση!
*Ευγνωμοσύνη
΄Ένα μεγάλο μυστικό της ευτυχίας κρύβεται πράγματι στην εκτίμηση και την ευγνωμοσύνη για όσα έχουν βιωθεί και αποκτηθεί στη ζωή! Πολλά πράγματα θεωρούνται δεδομένα, δυστυχώς όμως δεν είναι. Η ευτυχία είναι πιο κοντά απ’ ό,τι νομίζουμε, τελικά στα απλά και ουσιαστικά πράγματα!