content

«Highway hypnosis»

Σας έχει τύχει ποτέ, ενώ οδηγείτε, να φτάσετε στον προορισμό σας χωρίς να έχετε συνειδητοποιήσετε πώς φτάσατε μέχρι εκεί; Ή, να χάσετε την έξοδο του αυτοκινητόδρομου στην οποία πρέπει να βγείτε γιατί ήσασταν σαν … απορροφημένος σε κάτι; Η κατάσταση που μόλις περιγράφηκε αναφέρεται στα αγγλικά με τον όρο «highway hypnosis» («ύπνωση του αυτοκινητόδρομου») και εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη βιβλιογραφία το 1921 σε ένα άρθρο που ανέλυε το φαινόμενο, την κατάσταση δηλαδή κατά την οποία κανείς μπορεί να οδηγεί σαν σε μια κατάσταση trance ενώ κοιτάζει συνεχώς προς ένα συγκεκριμένο σημείο. Μια έρευνα του 1929 με τίτλο «Sleeping with the Eyes Open» (Miles) ασχολήθηκε επίσης με το συγκεκριμένο θέμα αναφέροντας ότι είναι δυνατόν οι οδηγοί να αποκοιμούνται στο τιμόνι με τα μάτια ανοιχτά. Η ιδέα ότι πολλά τροχαία ατυχήματα μπορεί να προκαλούνται τελικά από αυτό το λόγο έγινε τότε πολύ δημοφιλής.
Η κατάσταση του “highway hypnosis” αποτελεί ουσιαστικά μια ήπια μορφή ψυχικής αποσύνδεσης παρόμοια με αυτή που αναφέρεται στις Ψυχο-αποσυνδετικές διαταραχές (Dissociative Disorders): Διαταραχές κατά τις οποίες, λόγω ενός τραυματικού γεγονότος, η σκέψη αποσυνδέεται από το συναίσθημα ως αμυντική λειτουργία του ατόμου. Το φαινόμενο αποτελεί επίσης ένα παράδειγμα της έννοιας του «αυτοματισμού» που αναφέρεται στη γνωστική ψυχολογία, της διαδικασίας δηλαδή κατά την οποία αποκτάμε την ικανότητα να κάνουμε κάποια πράγματα χωρίς να απασχολούμε το μυαλό μας και τα οποία έτσι γίνονται πια μια αυτόματη απόκριση ή συνήθεια.