Είναι γεγονός ότι πρόκειται για μια νέα διαγνωστική κατηγορία ψυχικής διαταραχής, την ψυχογενή ορθορεξία, που αφορά την υπερβολική ενασχόληση με το είδος και την ποιότητα των τροφών ή, πιο συγκεκριμένα, την εμμονή με την κατανάλωση τροφών που χαρακτηρίζονται υγιεινές. Στη διεθνή βιβλιογραφία ο όρος αναφέρεται ως «orthorexia», κατ’ αντιστοιχία με τον ελληνικό, προερχόμενος από τις λέξεις «ορθός» και «όρεξη».
Το άτομο που εκδηλώνει τα χαρακτηριστικά της ψυχογενούς ορθορεξίας αποφεύγει συστηματικά την κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν λιπαρά, ζάχαρη, αλάτι, συντηρητικά, προσθετικά, χρωστικές και οτιδήποτε θεωρεί μη υγιεινό, όπως είναι τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Αντιθέτως, καταναλώνει κυρίως τρόφιμα βιολογικής προέλευσης ή οργανικά και προτιμά τα ωμά τρόφιμα από τα μαγειρεμένα. Συνήθως, τα τρόφιμα που δεν επιλέγει να καταναλώσει τα κατατάσσει ως «επικίνδυνα». Ακόμη και σε περιπτώσεις έντονης πείνας προτιμά τη μη κατανάλωση φαγητού από την κατανάλωση κάποιου τροφίμου που θεωρεί «επικίνδυνο». Γενικά, σχεδιάζει τα γεύματά του και τις σχετικές επιλογές του αρκετές μέρες πριν. Συχνή είναι επίσης η έντονη ενασχόληση με τον τρόπο καθαρισμού ή και μαγειρικής ενός τροφίμου και, συχνά, σε κοινωνικές συναναστροφές μπορεί να φέρει τα δικά του τρόφιμα που έχουν πλυθεί ή μαγειρευτεί με τον τρόπο που εγκρίνει ο ίδιος. Με αυτό τον τρόπο συχνά διαταράσσονται οι προσωπικές σχέσεις και οι κοινωνικές συναναστροφές.