Η δυσπαρευνία αφορά συχνό και επαναλαμβανόμενο αίσθημα πόνου στην περιοχή των γεννητικών οργάνων πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά τη σεξουαλική επαφή. Πιο συχνή είναι η αναφορά πόνου κατά τη διάρκεια της επαφής. Η δυσπαρευνία εκδηλώνεται πιο συχνά σε γυναίκες, βιβλιογραφικά δεδομένα όμως αναφέρουν και περιπτώσεις αντρών με σχετικά συμπτώματα.
Όπως και σε άλλες περιπτώσεις σεξουαλικών δυσλειτουργιών, και στην περίπτωση της δυσπαρευνίας εξετάζεται η έννοια της πρωτογενούς /δευτερογενούς και της γενικευμένης /περιστασιακής συμπτωματολογίας. Αν, δηλαδή, η αίσθηση του πόνου συνοδεύει τη σεξουαλική συμπεριφορά του ατόμου από την αρχή της σεξουαλικής του ζωής και το άτομο δεν έχει λειτουργήσει ποτέ χωρίς αυτή τη δυσκολία και αν η συγκεκριμένη συμπτωματολογία εκδηλώνεται πάντα, σε όλες τις περιστάσεις σεξουαλικής έκφρασης του ατόμου και όχι υπό συγκεκριμένες συνθήκες, καταστάσεις κ.ά.
Στη δυσπαρευνία η αίσθηση του πόνου αποσπά τη γυναίκα από το αίσθημα ευχαρίστησης και διέγερσης κατά τη σεξουαλική επαφή. Το γεγονός αυτό αποφέρει σταδιακά απώλεια της εφύγρανσης και διαστολής του κόλπου. Όταν ο κόλπος είναι πλέον ξηρός και συσταλμένος, η είσοδος και η κίνηση του πέους προκαλούν πράγματι πόνο και η όλη διαδικασία εκκινεί έναν φαύλο κύκλο πόνου-αποφυγής κοκ. Σε πολλές περιπτώσεις, ακόμη και όταν η αρχική πηγή του πόνου έχει παρέλθει, η γυναίκα μπορεί να εξακολουθεί να νιώθει πόνο απλά και μόνο επειδή «αναμένει» πόνο. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται η λήψη λεπτομερούς ιστορικού και η ειδική μελέτη κάθε περίπτωσης για την καλύτερη αντιμετώπιση του προβλήματος.